دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: ۱۴ مرداد سالروز پیروزی مشروطه در ایران از پروفسور حسن امین پرسیدیم، مردم ایران نهضت مشروطه را مدیون چه کسی و چه خاستگاه داخلی یا خارجی هستند؟نهضت مشروطیت را وامدار چندین گروه ایم. اول، متفکران ترقی خواهی که پس از شکست ایران از روسیه متوجه عقب ماندگی صنعتی و فرهنگی ما شدند، از عباس میرزا و قائم مقام و بعد امیر کبیر بگیرید تا میرزا ملکم خان و مدیران مطبوعات چاپخارج و بعد چهرههایی در داخل مانند مشیرالدوله و تقی زاده.دوم، بازرگانان که برای داشتن تامین مالی و جانی خواستار تشکیلات درستی برای دستگاه عدالت بودند و اولین مطالبات این طبقه متوسط شهرنشین هم داشتن عدالت خانه بود.سوم، روحانیت شیعه که بر اساس قرائتی مترقی از دین اسلام و مذهب تشیع، عبور از استبداد و حفظ حقوق مردم را توجیه و حمایت کرد. در راس این طبقه، آخوند خراسانی، علامه محمد حسین نائینی در نجف و سیدین سندین بهبهانی و طباطبایی در تهران بودند. یادمان باشد که در عصر ناصری، میزبان سید جمال اسدآبادی در تهران، امین الضرب بزرگترین تاجر ایران بود. در انقلاب مشروطیت هم، بازتاب چوب خوردن سید قتدی به حکم عین الدوله و نقش حاجی بنکدار در دادن ناهار و شام به متحصنین سفارت انگلیس از شواهد نقش بازار در فرایند نهضت مشروطه خواهی بود. به همین دلیل، اولین کپی نسخههای فرمان مشروطیت به خانه امین الضرب در سه راه امین حضور آورده شد.چهارم، گذشته از این خاستگاه داخلی، دولت انگلیس هم در مقام رقیب روسیه تزاری که طرفدار استبداد قاجاریه بود، از مشروطهخواهی حمایت کرد و مشروطه طلبان متحصن در سفارت را پذیرفت.در مقطع آغاز مشروطهطلبی چه گروههایی میدانستند چه میخواهند و چه جریانهایی نا دانسته در موج مشروطه شریک شد, ...ادامه مطلب
روزنامه دنیای اقتصاد: ستار قرهداغی در ۲۸ مهرماه ۱۲۴۵ شمسی در ۳۲ کیلومتری مهاباد، در روستایی بهنام بیشک از توابع ارسباران قرهداغ آذربایجان به دنیا آمد. او سومین پسر حاج حسن بزاز قرهداغی بود که به شغل پارچهفروشی اشتغال داشت. اولین برخورد مستقیم ستارخان با محمدعلی شاه و حکومت او به سال ۱۲۶۶ هجری شمسی برمیگشت که اطرافیان بدرفتار محمدعلی میرزا در تعقیب دو خانزاده محلی قرهداغ به باغ پدر ستارخان حمله کردند و در جریان درگیری و دفاع ستارخان از پناهندگان، وی از ناحیه پا تیر خورد و سپس به دژ نارین قلعه اردبیل منتقل و محبوس شد.او و دو برادر بزرگ ترش اسماعیل و غفار از کودکی علاقه وافری به تیراندازی و اسبسواری داشتند و در این میان اسماعیل فرزند ارشد خانواده شب و روزش به اسبتازی، تیراندازی و نشست و برخاست با خوانین و بزرگان سپری میشد. همین سرکشیها سبب شد تا سرانجام و در پی اعتراض به حاکم وقت دستگیر و محکوم به اعدام شود. گفته شد اسماعیل به ارتباط و پناه دادن به فردی به نام قاچاق فرهاد که از مخالفان و ناراضیان بود، متهم است و به همین جرم کشته شد. این امر کینهای در دل ستارخان ایجاد کرد که بعدها به تقویت روحیه مقاومتش در برابر قاجار کمک کرد. وقتی اسماعیل به دست نیروهای دولتی کشته شد، ستارخان به همراه خانواده خود به تبریز مهاجرت کرد و در محله امیرخیز اقامت گزید و در زمره , ...ادامه مطلب
برترین ها: هاوارد باسکرويل آموزگاری آمريکايی بود که جان بر سر مشروطه ايرانی گذاشت. او به سال 1885 ميلادی در شهر نورث پلات از ايالت نبراسکا زاده شد و چند روز پيش از بيست و چهار سالگی در جريان محاصره شهر تبريز به هنگام استبداد صغير کشته شد.باسکرويل دانش آموخته مدرسه علوم دينی مشهور پرينستون بود و بلافاصله پس از پايان دوران تحصيلش برای آموزگاری در مدارس مذهبی به ايران سفر کرد. در آن زمان آمريکايی ها به واسطه موسسات مذهبی چند مدرسه و بيمارستان در ايران ايجاد کرده بودند که يکی از آنها مدرسه «مموريال اسکول» در تبريز بود. اين مدرسه که در سال ۱۸۹۱ م گشايش يافت و مسيحيان پروتستان بر آن مديريت داشتند به باسکرويل پيشنهاد داد به مدت دو سال در آنجا درس بدهد.درس هايی که باسکرويل در مموريال اسکول تدريس می کرد شامل تاريخ عمومی جهان و حقوق بين الملل بود. او در دوران آموزگاريش با آزادی خواهان تبريز آشنا شده بود و خصوصا با سيد حسن شريف زاده معلم عربی مدرسه دارای روابط صميمانه ای بود. مرگ شريف زاده تاثير قابل توجهی بر معلم آمريکايی گذاشت.در اين ايام که مصادف با اتفاقات انقلاب مشروطيت بود، شهر توسط نيروهای دولتی به محاصره درآمد و راه های ورود به شهر بسته شد، بدين سبب در تبريز قحطی وحشتناکی روی داد و مردم روزگار سختی را می گذراندند.'فوج نجات'باسکرويل که در آمريکا دوره نظامی گری ديده بود با جمع آوری , ...ادامه مطلب